Praktijkcases
Tijd voor een volgende generatie |
|
Van de andere kant bekeken |
|
Duurzame relaties zijn cruciaal in familiebedrijven |
|
Op zoek naar dé DNA match! |
|
De weg van het ondernemerschap: van potentiële opvolger naar zelfstandig ondernemer. |
|
Een duurzame relatie tussen ondernemer en adviseur.
Wat is de toegevoegde waarde van een adviseur voor jou als ondernemer? En hoe ziet zo’n adviestraject eruit? Gaat het om een afgebakend project of kan het ook een langer traject zijn, waarbij de adviseur meer deel wordt van het bedrijf? Bij ProMissie noemen we dat een duurzame relatie. Het mooie van lang samen optrekken is dat een adviseur zowel jou als ondernemer als je bedrijf echt goed leert kennen en je daarmee nog beter kan adviseren in het belang van het bedrijf. |
|
Van crisis naar positief perspectief |
|
Bedrijfsopvolging: een kwestie van duurzaam samenwerken! Den Eelder is een boerderij met eigen zuivelproductie. Hierover mochten we enige tijd geleden in gesprek gaan met Ernst van der Schans, mede-eigenaar van dit familiebedrijf. In 1983 startte Ernst samen met zijn vrouw Jacomine op de huidige locatie. In 1990 zijn zij begonnen met de zuivelproductie: het verwerken van melk van de eigen koeien tot yoghurt, karnemelk etc. |
|
Een duurzame relatie met je adviseur We zijn in gesprek met Marc Nieuwland, directeur eigenaar van Newasco De Hoop, een familiebedrijf dat al sinds 1900 bestaat en een historie heeft die teruggaat tot 1750. Marc is de vierde generatie en de vijfde generatie werkt ook al in het bedrijf. Newasco staat voor dienstverlening in textiel voor zowel de gezondheidszorg als voor 5 sterren hotels. Dat betekent naast reinigen van bed- en badgoed, dat ook de kleding van de bewoners van gezondheidszorginstellingen wordt gewassen, gestreken en weer schoon in de kast gelegd. |
|
Opvolgen in het familiebedrijf: Romantisch of grote verantwoordelijkheid?
|
|
Het verkoopproces – niet alleen ratio telt
|
|
Wat draagt onze cursus bij aan jouw opvolgingsproces? |
|
Begeleiding bedrijfsopvolging onmisbaar voor het eindresultaat Sinds een jaar staat Sander Bongers aan het roer van architectenbureau Bongers dat is opgericht door zijn vader Cees Bongers. Sander was als kleine jongen al vaak aan de tekentafel te vinden: al toen hij acht jaar was, tekende hij zijn eerste plattegrond. Sander heeft twee zussen en een broer, maar alleen hij toonde interesse in het architectenvak. Na zijn studie aan de TU Delft ging Sander fulltime in het bedrijf werken en het afgelopen jaar heeft hij het bedrijf officieel overgenomen. |
|
Komt er nog een volgende generatie in uw familiebedrijf? Wat doet u als de volgende generatie al in het bedrijf werkt, maar niet de aangewezen opvolger lijkt te zijn? Kies je als ondernemer dan voor de volgende generatie? Of kies je voor continuïteit van het bedrijf? Voor deze keuze stond Joost, ondernemer pur sang, voor het familiebedrijf dat al ruim een eeuw in de familie is. |
|
Ondernemer in hart en nieren Twintig jaar geleden ontstond het handels- en productiebedrijf van Thijs. “Ik werkte toen als verkoopleider en kwam in contact met een leverancier die een nieuwe onderneming wilde opzetten. Hij vroeg of ik bij hem wilde komen werken. Ik heb gezegd dat ik dat niet wilde, omdat ik – als ik wat anders wilde doen – voor mezelf zou beginnen. Hij gaf me toen de kans om het samen te doen. Het was het slechtste scenario waar ik had kunnen instappen. Ik kon niet leven met zijn manier van zaken doen, hij lichtte eigenlijk gewoon leveranciers op. Ik ben dus al snel alleen verder gegaan.” Thijs is een geboren ondernemer: “Ondernemer zijn zit gewoon in je. Je bent een ondernemer of je bent het niet. Het is een drive om iets neer te zetten en daar hoort ook een bepaalde drang naar succes bij.” |
|
Overdrachtsproces levert waardering en vertrouwen op Guus en Wessel zijn inmiddels zo’n 2 jaar medeaandeelhouder in het door hun vader Thijs opgerichte handels- en productiebedrijf. Met z’n drieën blikken ze terug op de overdracht en hun samenwerking. Het was niet altijd makkelijk en juist daarom willen ze hun ervaring delen met andere ondernemers die het overdrachtstraject nog in gaan. |
|
Wat kost het familiebedrijf? Onlangs kreeg Mieke, vrouw van een directeur-grootaandeelhouder (DGA) van een familiebedrijf, de vraag wat het familiebedrijf haar had gekost. Ze vertelt daarover: “Het is mooi om een bedrijf te hebben, maar het kost heel veel, soms zelfs te veel. Dat is nu eenmaal zo en het heeft zo zijn voor en nadelen. We hebben het goed en aan geld is er geen gebrek. Aan de andere kant kost het bedrijf heel veel tijd en dat kan ten koste gaan van het gezin. En als moeder sta ik er altijd tussenin, tussen het bedrijf en mijn gezin, en dat vind ik wel eens lastig.” Ze woonde een bijeenkomst van ProMissie bij voor moeders in het familiebedrijf en zag veel herkenning bij de andere vrouwen. “Bij bijna alle andere familiebedrijven zeiden de vrouwen ook: het heeft veel gekost. Je moet er sterk voor zijn en het kunnen accepteren. Dat kan ik. Maar het is goed om je bewust te zijn van je rol en fijn om er over te praten met anderen die het herkennen.” |
|
Van uiteen liggende belangen naar rust in de verkoop
Het specialistische productiebedrijf waar Arnoud samen met twee anderen aandeelhouder van is, heeft zo’n 60 medewerkers. “Bij ons staat alles in het teken van de klant. Doordat we Lean werken, proberen we in onze bedrijfsvoering alle verspilling weg te nemen zodat we ons helemaal op de toegevoegde waarde voor de klant kunnen richten. We gaan echt een stap verder in onze service.” Door die filosofie heeft het bedrijf een groeispurt gemaakt. “We hebben een goede omzetgroei gekend, maar ook in personeel zijn we gegroeid. Dat heeft er toe geleid dat kopers aan de deur klopten.” |
|
Verzelfstandiging geeft ruimte voor groei Op zijn 17e begon Albert met werken in het bedrijf van zijn oom, een middelgroot bedrijf in de dienstverlenende sector. Zelf had zijn oom geen kinderen en vanaf het begin werd er gesproken over de mogelijkheid dat Albert ooit het bedrijf zou overnemen. “Dat heb ik dus altijd in mijn hoofd gehad. Al vrij snel nadat ik er kwam werken, stopte zijn compagnon en vroeg mijn oom of ik zijn nieuwe compagnon wilde worden." |
|
“Dankzij ProMissie hebben we een strak ondernemingsplan gemaakt.” Al een tijd liepen Hanneke ten Buuren, haar man en zwager met het plan rond om een nieuw bedrijf op te zetten. Haar schoonfamilie heeft al 125 jaar een succesvol koffiebedrijf en tijdens een beurs waren ze een innovatief koffieconcept tegen gekomen. |
|
Van vader op zoon, de nieuwe generatie Inmiddels is de overdracht grotendeels achter de rug en kijken vader en zoon vooruit richting de toekomst. "Als ondernemer moet je kunnen loslaten." Dat is volgens Dirk de grote uitdaging voor de overdragende generatie. |
|
Paul, ondernemer: “Weet hoe je compagnon in elkaar zit. Anders blijf je dingen zien vanuit je eigen referentiekader." Na enkele turbulente jaren met de nodige conflicten, zitten we om tafel met twee tevreden ondernemers bij wie de relatie steviger en stabieler is dan ooit te voren. Hoe kan dit? En hoe heeft het voorheen zover kunnen komen?, zijn dan de vragen die rijzen. |
|
Robert, ondernemer: “Los van het bedrijf ziet Tamme de mensen en de belangen” Toen de mede-oprichter besloot dat het moment daar was om uit de onderneming te stappen, heeft Tamme de Vries van ProMissie dit overdrachtsproces begeleidt. Het proces is in goede sfeer en in alle rust gegaan. Bepaalde ideeën en bedragen moeten rijpen en daar is tijd voor nodig. |
|
Jan, ondernemer: “Het is van groot belang dat je een adviseur kiest die bij je past en die je vertrouwt.” |
|
Rick, ondernemer: Rick heeft met hulp van ProMissie een succesvolle doorstart gemaakt met zijn meubelspuiterij. Rick: “Uiteindelijk is alles volgens plan uitgevoerd en gelukt. Nu is er rust en weet ik weer waar ik aan toe ben.” |
|
Tim, eigenaar een banketbakkerij: “We kijken tevreden terug op een soepele overdracht” Tim: “Het lijkt wel of Tamme de Vries van ProMissie onze gedachten kan lezen. We hoeven maar weinig woorden te gebruiken om elkaar te begrijpen.” |
|
Pieter-Jan, DGA: “Ik vond het een leerzaam traject” Pieter-Jan de Winter, directeur van de Nationale Bomenbank nam in 2012 branchegenoot Kuppen Boomverzorging over. Pieter-Jan: “ProMissie heeft oog voor de menselijke kant, zonder zakelijke grenzen uit het oog te verliezen.” |
|
Joost, DGA: ProMissie staat het familiebedrijf ter zijde bij het versterken van de bedrijfsvoering en bij cruciale besluiten. Directeur-eigenaar Joost: “Dankzij ProMissie kunnen we goed sturen in de ontwikkelingen en lopen we vooruit op de zaken.” |
|
Erik, directeur: “ProMissie is mijn strategisch sparringpartner en houdt me scherp.” In 2009 heeft ProMissie Erik begeleidt bij de aankoop van zijn huidige bedrijf. Erik: “Tamme bekijkt zaken net vanuit een andere hoek, en dat is heel waardevol.” |
|
Gerrit, vader en eigenaar filiaalbedrijf: ProMissie biedt vader en zoon houvast bij de verkoop van het familiebedrijf. Zoon Robert: “Zonder ProMissie waren mijn vader en ik steeds verder uit elkaar gegroeid en hadden we de zaak nu nog niet verkocht.” |
|
André, DGA: “Niet alleen de kille cijfers, maar ook de menselijke aspecten” Toen André Verhoeff, directeur van Tastemakers, in 2011 zijn eigen onderneming wilde starten schakelde hij de hulp van Piet Spruijtenburg van ProMissie in. Ook bij de aankoop van een branchegenoot een jaar later, stond ProMissie aan André´s zijde. André: “Bij de aankoop zorgde ProMissie voor de juiste balans tussen de zakelijke en emotionele aspecten.” |
|
Job, directeur/aandeelhouder: Het is de nachtmerrie van iedere ondernemer: een vijandige overname waarbij iedere poging tot onderhandelen op niets uitdraait. Job: “Ik voelde mij zeer bedreigd. En daar had ik ook alle reden toe.” |
|
Teus, eigenaar: “Ik waardeer hun vakbekwaamheid en dat de mensen voorop staan” Toen Teus In 2008 overwoog zijn bedrijf te verkopen, schakelde hij de hulp van ProMissie in. Uiteindelijk resulteerde dat in de overdracht van het bedrijf aan Teus´ zoon Geert. Ook bij de overname van nieuwe bedrijven schakelt Teus vaak de hulp van Tamme de Vries in. |
|
Bert, ondernemer: "Er is een samenwerking met een mooie formule ontstaan." Wanneer je als vrienden besluit samen te gaan werken, is het van belang juiste afspraken te maken. Daarom besloten Bert en Henri om Adriaan Westerveld van Promissie Eemland in te schakelen om de samenwerking en het plan goed in kaart te brengen. |
|