Bedrijfsopvolging: een kwestie van duurzaam samenwerken!

Afbeelding1Familie & bedrijf
Den Eelder is een boerderij met eigen zuivelproductie. Hierover mochten we enige tijd geleden in gesprek gaan met Ernst van der Schans, mede-eigenaar van dit familiebedrijf. In 1983 startte Ernst samen met zijn vrouw Jacomine op de huidige locatie. In 1990 zijn zij begonnen met de zuivelproductie: het verwerken van melk van de eigen koeien tot yoghurt, karnemelk etc.

De ouders van Ernst hadden een melkveehouderij, een paar kilometer van de huidige locatie. Zijn vader overleed door een verkeersongeluk toen Ernst nog maar 19 jaar oud was. De moeder van Ernst heeft toen het bedrijf voorgezet, samen met de hulp van haar kinderen. Ernst, de oudste van 9 kinderen, was op dat moment student aan de universiteit van Wageningen. Ernst gaf zijn studentenkamer in Wageningen op en kocht een autootje om op deze manier het werk op de boerderij met zijn studie te combineren.

In 1981 trouwde Ernst met Jacomine en namen ze samen het ouderlijk melkveebedrijf over. En inmiddels is de volgende generatie aangetreden. Als ouders hebben ze er nooit op ingezet dat éen van de kinderen het bedrijf zou overnemen. Ook de steeds ingewikkelder regelgeving maakte hen terughoudend. Maar uiteindelijk hebben de twee zoons aangegeven ambitie te hebben om het familiebedrijf over te nemen. “En dat is gewoon hartstikke leuk”, geeft Ernst aan.

De volgende generatie
Toen de beide zoons van Ernst en Jacomine enigszins onverwachts meldden dat ze graag met het bedrijf verder wilden, gingen zij nadenken over de bedrijfsoverdracht. Dat was voor Ernst en Jacomine ook het moment om Tamme de Vries , adviseur van ProMissie, in te schakelen. Vroeger, toen Ernst en Jacomine in hun proces van bedrijfsovername zaten, werden dingen in een paar uur tijd beslist. “Dat is niet altijd goed geweest. Dus wij hebben gezegd: als onze kinderen met het bedrijf aan de gang willen, dan moeten we in ieder geval ervoor zorgen dat we alles rondom die overname heel goed voorbereiden en regelen”, vertelt Ernst.

Op weg naar de bedrijfsovername
Eén van de stappen die zijn gezet samen met hun adviseur Tamme, is dat de beoogde bedrijfsopvolgers de cursus Opvolgen in het Familiebedrijf van ProMissie gingen volgen. Van daar uit is Tamme betrokken geraakt bij gesprekken in familieverband. Hierbij zijn alle partijen aanwezig geweest: de overdragers, de opvolgers en hun partners en ook de niet-opvolgende dochter.
Aan de cursus voor opvolgers in het familiebedrijf, hebben zijn zoons veel gehad. Ze hebben hierdoor ook kennis gemaakt met andere jongeren, die in een soortgelijk overnametraject zitten. Hierdoor hebben ze gehoord en gezien hoe de dingen anders kunnen, maar ook hoe de dingen soms niet moeten. Ernst vertelt hoe zijn zoons door dit traject geleerd hebben om zich nog bewuster te zijn van duurzame relaties. Dit ziet hij ook terug in hoe broers en zus (incl. partners) bewust in elkaar investeren. Dat ze spontaan met elkaar uit eten gaan, dat kan hij waarderen. In zijn tijd deden ze dat niet.

Het proces van bedrijfsoverdracht brengt ook veranderingen in bestaande patronen met zich mee. Ernst was gewend om snel beslissingen te kunnen nemen. Vroeger bedacht hij een plan, overlegde dat met zijn vrouw, en de beslissing werd genomen. Tegenwoordig zitten ze soms dagen met de jeugd te praten om de lijnen uit te stippelen. De jeugd heeft andere inzichten, en een andere manier van werken. Ernst en Jacomine ervaren dat het een heleboel extra tijd en energie vraagt om de overname op deze manier in goede banen te leiden. Maar het is ook voor hen een heel mooi en waardevol proces en daarom zijn ze graag bereid daarin te investeren.

Duurzame relatie
Voor Ernst betekend een ‘duurzame relatie’: de intentie om langdurig dingen samen met een ander te ondernemen’. Dit kan alleen maar op het moment dat je niet voor de korte termijn voordeeltjes gaat. “Dat je echt gaat voor kwaliteit, voor eerlijkheid, voor betrouwbaarheid”, zo geeft Ernst aan, “Het gezegde luidt: ‘met je familie moet je wandelen, niet handelen’. Maar bij een bedrijfsovername in familieverband kies je er bewust voor om wel samen te werken met je familie.” Ernst geeft aan dat zorg voor de relatie tussen overdragers en opvolgers uitermate belangrijk is. “Want”, zegt Ernst, “op het moment dat die zakelijke relatie kapotgaat, dan gaat je familiale relatie vaak ook stuk.”
Ondertussen kent de familie Den Eelder hun adviseur Tamme al een heel aantal jaren. Daardoor heeft de familie zijn drive, zijn bewogenheid met mensen, zijn deskundigheid en ervaring leren kennen. Dat maakt Tamme volgens de familie een fijne, duurzame partner in hun overnameproces.

Advies
Voor Ernst is het belangrijk dat er in het proces van de bedrijfsovername, waarin je intensief met elkaar samenwerkt, geen verborgen agenda’s zijn, dat er geen dingen blijven liggen, maar dat echt alles wat mensen bezighoudt op tafel komt. Want anders komt dat vroeg of laat alsnog naar voren en dan kan dat zich gaan wreken. “Zakelijk moeten de dingen ook goed geregeld zijn, maar eigenlijk is dat nog het minst belangrijk. De emotie, de bereidheid, de intentie, de wil om het familiebedrijf te runnen, daar draait het om”, geeft hij aan.

Daarnaast vindt Ernst het belangrijk dat de jonge generatie haar eigen weg kiest. “Doe je eigen dingen, heb het er met elkaar over en ook met je ouders, zodat je elkaar daarin van dienst kunt zijn.” En daarnaast: “Neem de verantwoordelijkheid voor de mensen die in het bedrijf werken, voor het bedrijf zelf, maar ook voor je gezin.”

“Een overnameproces, daar gaat best een tijd overheen. Maar als je tijdig begint, dan hoeft het allemaal niet overhaast. Het voordeel daarvan is, dat zaken tussentijds de ruimte krijgen om hun eigen weg te vinden.”
    • Onze vestigingen

      Stationsweg 35, Sliedrecht

      Dorpsstraat 92 Bunschoten

      Herenstraat 52 Rhenen

      Graaf Florisweg 135 Gouda

      Contact: 085-8771690
      Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.
      Contactpagina

    • Volg ons

      Neem contact met ons op

Button website