Is overname van een familiebedrijf wel haalbare kaart?

Anders dan andere bedrijven
Een familiebedrijf is anders dan alle bedrijven: bijzonder en ook complexer. Waarom? In tegenstelling tot “gewone” bedrijven waar eigendom en bedrijfsvoering puur zakelijk te benaderen zijn, is dat in een familiebedrijf evident anders omdat de familie betrokken is, zowel in het bedrijf als in eigendom. Deze drie systemen, het bedrijf, het eigendom en de familie, worden weergegeven in het drie-cirkelmodel. De kracht van de verwevenheid van deze systemen is onder andere een lange termijn visie en het opbouwen van duurzame relaties. Tegelijkertijd kan de verwevenheid van de systemen ook zorgen voor tegenstellingen van belangen in het bedrijf. De focus van het bedrijf ligt namelijk op winstgevendheid en productiviteit en bij de eigenaren staat waardevermeerdering centraal. Voor de familie zijn relaties en harmonie belangrijker.
Zo kan de familie ervoor kiezen om juist niet te groeien, omdat de directeur, tevens familielid, de huidige omvang van het bedrijf beter bij hem vindt passen en er bij groter worden andere capaciteiten verwacht zouden worden. De emotie is hierbij heersend over de ratio. Deze tegenstrijdige belangen maken een familiebedrijf complex.
Het driecirkelmodel maakt inzichtelijk dat iemand die in het familiebedrijf werkt zich heel anders tot het bedrijf verhoudt dan een familielid dat aandelen heeft maar niet werkzaam is in het bedrijf of een familielid met aandelen en werkzaam in het bedrijf.

Begrip voor de betekenis van veranderingen
Bij opvolging door de nieuwe generatie kunnen er verschuivingen van belangen plaatsvinden. Deze veranderingen brengen onzekerheid mee voor alle betrokken partijen, waaronder de opvolger en de overdrager. Begrip over wat de veranderingen voor de verschillende partijen betekenen en aan onzekerheden opleveren ontstaat door je te verplaatsen in de verschillende partijen. Daarvoor zijn een aantal zaken van belang.

Communiceren
Ga op gezette tijden met elkaar in gesprek als familie en zorg dat de verwachtingen over de te volgen koers duidelijk zijn. Maak zaken die je bezighouden bespreekbaar en maak afspraken om duidelijkheid te creëren. Op deze manier kan de opvolger een duidelijke eigen rol spelen in de overdracht en kun de overdrager zijn eigen behoeften laten meewegen. Zo kan de opvolger deelnemen aan het maken van zijn opvolgings- en ondernemingsplan en de uitvoering ervan. Door goed beslagen ten ijs te komen wordt hij of zij een gelijkwaardige gesprekspartner voor de overdrager.

Advies vragen
Bepaal als familie gezamenlijk hoe de overdracht geregeld moet worden. En schuw niet om er externe adviseurs bij te betrekken. Zoek hierbij een adviseur die je vertrouwt en waarmee je kan sparren. Hierbij kunnen overdrager en opvolger elk een eigen adviseur zoeken. Een externe partij brengt kennis van zaken mee bij het regelen van het overdrachtsproces. Het is fijn om over het proces in gesprek te gaan met personen die als klankbord en sparringpartner buiten het familiebedrijf staan. Zij hebben afstand en kunnen daarmee beter observeren hoe de interacties verlopen. Vanuit dat inzicht zijn ze in staat om te adviseren.

Ervaringen delen
Je kunt je als potentiële opvolger best eenzaam voelen. Waar leeftijdsgenoten om je heen bezig zijn met het maken van carrière, sta jij voor heel andere dilemma's. Het kan fijn zijn om ervaringen uit te kunnen wisselen met andere potentiële opvolgers. Zij kennen het fenomeen familiebedrijf en kunnen inspiratie bieden door de manier waarop zij omgaan met de overdracht. Samen kun je tot nieuwe ideeën komen maar vind je in ieder geval herkenning.

Leerwerktraject ProMissie
ProMissie biedt potentiële opvolgers binnen het familiebedrijf een leerwerktraject aan. Het leerwerktraject bestaat uit 10-maandelijkse bijeenkomsten met interactieve workshops, presentaties over theorie en praktijk, individuele en groepsopdrachten en uitwisseling van kennis en ervaring tussen de deelnemers. De thema's die onder andere voorbij komen zijn: mijn rol als potentiele opvolger, bedrijfsoverdracht de menselijke, zakelijk en juridische aspecten en financiële strategie. Door het volgen van het leerwerktraject kom je als opvolger beslagen ten ijs en word je een volwaardige gesprekspartner voor de overdrager en de andere betrokkenen. Je groeit richting je mogelijke toekomstige rol binnen het familiebedrijf. Voor meer informatie kijk hier. Of stuur een mail naar Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken..