Is er behoefte aan een ander soort leiderschap in crisistijd?

Daadkracht is één
In crisistijd moeten er keuzes gemaakt worden. Deze beslissingen moeten snel gemaakt worden en kunnen ook radicaal zijn. Door dingen op zijn beloop te laten, kan je de boot missen. Dit kan consequenties hebben of je bedrijf er nog is over een maand of een half jaar. Daadkrachtig handelen is belangrijk in tijden van crisis.

Hoe geef je deze daadkracht goed vorm?
• Proactief – In tijden van crisis wordt pro-activiteit verlangd. Het is niet de tijd om achterover te leunen en maar te kijken wat er gebeurd. Anticipeer op wat er mogelijk gaat komen. Kijk vooruit wat nodig is en wie en wat je hiervoor nodig hebt. Ga hier tijdig mee aan de slag, zodat als je personen of middelen nodig hebt, deze ook voor handen zijn en je geen vertraging oploopt.
• Voorbereiding – Bereid je keuzes en beslissingen voor. Heb je alle invalshoeken en aspecten meegenomen hierin? Of heb je nog input nodig van anderen? Ook hierin bestaat het risico dat je door de snelheid waarmee beslissingen genomen moeten worden wellicht belangrijke zaken over het hoofd ziet. Betrek medewerkers die vanuit een ander perspectief kijken om zo je afwegingen zo volledig mogelijk te kunnen maken.
• Besluitvorming – Een crisis vraagt om snelle, mogelijk grote besluiten. Valkuil kan zijn om in de stress te schieten en te snel beslissingen te nemen zonder dat de juiste personen geraadpleegd zijn. Leg je bevindingen, richting en mogelijke keuzes goed onderbouwd voor aan de stakeholders en betrek ze tijdig in de besluitvorming zodat je snel kan handelen.
• Consistent – Wees consistent in je gedrag. Doordat mensen weten wat ze van je kunnen verwachten en je afspraken nakomt, ben je betrouwbaar. Hierdoor creëer je rust en ben je een stabiele factor in onrustige tijden.
• Pas je aan – In een crisis kunnen zaken van de één op andere dag veranderen. De route die je genomen hebt, kan van de één op andere dag niet meer passend zijn bij de situatie. Hou niet star vast aan de ingezette weg maar blijf flexibel en beweeg mee als dit nodig is.
• Strategische beslissingen – Verzamel informatie van managers, medewerkers, eigenaren en externen om zo tot goede strategische beslissingen te kunnen komen.
• Informeer – Informeer medewerkers, stakeholders en familie met de voor hen relevante informatie. Deel deze tijdig en met regelmaat. Wees ook hierin proactief.
• Leer van deze crisis – Wat heeft gewerkt in deze crisis? Welke maatregelen hadden juist een ongewenst effect? Welke afwegingen heb je gemaakt in deze crisis? Leg dit vast, zodat je hier op terug kunt vallen bij toekomstige crisissen.

Verbinding maakt het verschil
Het kan zijn dat je opgeslokt bent door de hectiek van de crisis en de belangrijke beslissingen die je elke dag moet nemen waardoor je minder oog hebt voor je medewerkers. Juist in deze tijd is het belangrijk om in verbinding te blijven met je medewerkers. Hoe zitten ze in hun vel? Wat doet de onzekerheid met hen? Waarin kun je ondersteunen?

Hoe houd je de verbinding met je medewerkers?
• Blijf in contact – Vraag regelmatig hoe het gaat met je medewerkers. Bel ze, skype ze. Kijk wat ze nodig hebben.
• Luister – Dit is sowieso één van de meest waardevolle dingen die je kunt doen. Voorkom dat je gelijk met oplossingen komt. Veelal is een luisterend oor al de halve oplossing. Goed luisteren en doorvragen zorgt ervoor dat medewerkers meestal zelf tot de oplossing komen die bij hen past.
• Compassie – Hoe fijn is het als je medewerkers begrip heeft voor jouw situatie? Dat begint met compassie voor jouw medewerker.
• Schep de juiste setting – In deze crisis werken veel medewerkers vanuit huis. Veel mensen zijn gevoelig voor sfeer. Besteed daar nu ook aandacht aan. Juist in het virtuele contact kan het zijn dat je signalen mist. Als je een videocall hebt, zet dan je webcam aan zodat je elkaar kunt zien. Laat je niet afleiden door mailtjes die binnen komen of andere stoorzenders. Hou je aandacht bij je medewerker. Extra aandacht is gewenst.
• Kwetsbaarheid in de juiste mate – Jezelf kwetsbaar opstellen, betekent niet dat je je medewerkers al je onzekerheden of onrust hoeft te laten zien. Maar het kan helemaal geen kwaad om te laten zien dat jij ook sommige dingen lastig vindt en dat je ook niet alles weet.
• Transparantie – Deel noodzakelijke informatie tijdig en open met je medewerkers, zodat ze weten waar ze aan toe zijn. Wees hierin eerlijk en oprecht. Dit voorkomt onrust en onzekerheid.

Ander leiderschap?
Maar is er nu echt behoefte aan een ander soort leiderschap in tijden van crisis? Ja en nee. Daadkracht, het nemen van beslissingen en richting kiezen is in tijden van crisis belangrijk. In “normale” tijden is er over het algemeen wat meer tijd om keuzes te maken. Niet dat er dan geen behoefte is aan enige daadkracht, maar de nadruk ligt er wat minder op. En hoe zit het dan met verbinding met je medewerkers? Misschien is het wat uitdagender in deze tijd om verbinding te houden nu mensen meer thuis werken en ze niet altijd zichtbaar zijn, maar kijk naar elkaar om. Ook als deze crisis voorbij is. In verbinding zijn met je medewerkers is altijd belangrijk!

Wil je dat we met je meedenken over jouw manier van leidinggeven? Dat doen we graag. Neem contact met ons op. 

Patricia Hofman
Bedrijfsadviseur